به‌طور کلی در اکثر خودروها استایل و طراحی بدنه خودرو، هویت آن خودرو و یا حتی هویت شرکت سازنده آن خودرو میباشد. به‌عنوان‌مثال می‌توان به طراحی فوق‌العاده خودروی پورشه اشاره کرد. با توجه به اینکه این شرکت خودروسازی در سیر تکاملی خود همواره تغییرات عمده‌ای بر روی خودروهای خود اعمال کرده است، ولی اگر به پورشه ۹۱۱ دقت کنید، متوجه خواهید شد که پایه و اساس طراحی آن با مدل‌های قبلی این کمپانی خودروسازی تفاوتی نکرده است. این رویه به‌قدری موردتوجه قرارگرفته است که منتقدین خودرو به خودروهای پورشه لقب “اتاق جاودانه” را داده‌اند. با ذکر این مقدمه می‌توانیم به معرفی و تأثیر نقش ظاهری کاپوت خودرو یا درب موتور خودرو بپردازیم.
درب موتور خودرو که در بین افراد بیشتر با نام کاپوت شناخته‌شده است یکی از قطعات بدنه خودروها میباشد. کاپوت در حالت کلی به‌طور کامل سطح موتور خودرو را پوشانده و از محتویات موتور خودرو محافظت می‌کند. ازنظر طراحی، کاپوت‌ها در طراحی کلی به یکدیگر شبیه بوده اما در عین شباهت با یکدیگر تفاوت‌هایی نیز دارند.
ازنظر جنس نیز کاپوت خودروها اکثراً از ورقه‌های آهنی ساخته می‌شوند. رنگ درب موتورها به‌طور مستقیم به رنگ خودرو ارتباط دارد. ازاین‌رو به دو صورت به فروش می‌رسند، بدون رنگ و بارنگ. متخصصین خودرو اعتقاددارند که کاپوت‌های بدون رنگ ازنظر سطح کیفی در رده‌بالاتری نسبت به نمونه‌های رنگ‌شده قرار دارند و به خریداران پیشنهاد می‌کنند که کاپوت‌هایی بدون رنگ خریداری کنند.
همان‌طور که اطلاع دارید، هر یک از شرکت‌های خودروسازی در سرتاسر دنیا طراحی‌های منحصربه‌فرد خود را درزمینه خودروسازی دارند. ولی به‌طور کلی در طرح کلی، اکثر خودروها تا حدودی به یکدیگر شبیه هستند. به‌عنوان‌مثال اکثر خودروها کاپوت، چراغ خودرو ، شیشه خودرو و … دارند. ولی این خودروها که تا حدودی شبیه به یکدیگر هستند در مواردی با یکدیگر تفاوت داشته که این تفاوت‌ها است که خودروهای گوناگون را در دسته‌بندی متفاوتی قرار می‌دهد.
همان‌طور که در بالا ذکر شد، کاپوت خودروها از مهم‌ترین قطعات خودروها هستند و دلیل این اهمیت، وظایفی است که این قطعه در خودروها بر عهده دارد. در ذیل به شرح وظایف درب موتور خودروها خواهیم پرداخت:
وظایف کاپوت خودروها:
حفاظت از موتور:
مهم‌ترین قطعه یک خودرو ، موتور خودرو آن است. به دلیل اهمیت بالای موتور خودرو ضروری است تا به خوبی از آن محافظت‌شده تا از آسیب‌های وارده احتمالی در امان باشد. اصلی‌ترین وظیفه کاپوت، محافظت از موتور خودرو است. در حقیقت در نبود کاپوت، ممکن است تا اجزای داخلی موتور در اثر ضربات احتمالی و یا شرایط جوی نامناسب آسیب ببینند. در اصل کاپوت خودرو با پوشش تمام سطح موتور و قطعات آن از موتور خودرو محافظت می‌کند.
قابلیت دسترسی به موتور:
ساده‌ترین وظیفه کاپوت که در نگاه اول به آن‌هم قابل‌درک خواهد بود این است که این امکان را به ما می‌دهد تا به‌سادگی به موتور خودرو دسترسی داشته باشیم. اهمیت این دسترسی زمانی مشخص می‌گردد که خودرو در اثر خرابی نیاز به تعمیر داشته باشد و ضروری باشد که به موتور خودرو دسترسی داشته باشیم.
عایقی برای صدای موتور:
موتور خودروها در زمان روشن بودن و حرکت تولید صدا می‌کنند. این صداها عموماً از احتراق درون موتور ناشی می‌شوند. ازاین‌رو همواره شرکت‌های خودروسازی به دنبال راهی هستند که این صداها را کاهش دهند و قرارگیری یک پوشش بر روی موتور به نظر ساده‌ترین راه پیش رو است. کاپوت به‌طور کامل سطح موتور را می‌پوشانده و از خروج صدا از موتور خودرو به میزان قابل‌توجهی جلوگیری می‌کند. درب موتور خودرو یک عایق مناسب برای صدای موتور است.
محافظت از سرنشینان خودرو:
در بالا به وظیفه اصلی کاپوت که حفاظت از موتور خودرو میباشد اشاره کردیم. با پیشرفت تکنولوژی خودروسازی و دستیابی به فناوری‌های پیشرفته مرتبط این صنعت شاهد این موضوع بوده‌ایم که کاپوت خودروها در زمان وقوع تصادف از وارد آمدن ضربه به داخل اتاق خودرو جلوگیری کرده و نتیجتاً آسیب وارده به سرنشینان خودرو را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
زیبایی خودرو:
علاوه بر تمامی کارایی‌هایی که در بالا ذکر شد، کاپوت‌ها بر زیبایی خودروها تأثیر بسزایی دارند. ازاین‌رو در صنعت خودروسازی طراحی درب موتور خودروها اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد.
طراحی کاپوت خودروها:
معمولاً کاپوت‌ها در قسمت جلویی خودروها قرار می‌گیرند و دلیل این امر قرارگیری موتور خودروها در قسمت جلوی خودرو است. اما این موضوع همیشگی نبوده و در برخی از خودروها موتور خودرو در قسمت عقبی خودرو قرارگرفته است. علاوه بر این کاپوت‌ها ازنظر چگونگی باز شدن نیز با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. برخی از کاپوت‌ها به سمت جلوباز می‌شوند و این امر دسترسی به موتور خودرو را آسان‌تر می‌کند. در اکثر طراحی‌های خودروها، کاپوت‌ها به سمت عقب باز می‌شوند.
نقش کاپوت در چگونگی تشخیص دادن خودروهای تصادفی:
به کمک کاپوت به‌آسانی می‌توان تشخیص داد که آیا خودرو تصادف کرده است یا خیر. کاپوت‌های اصل اندازه‌ای استاندارد دارند و فاصله آنها با بدنه خودرو اندازه‌ای مشخص دارد. کاپوت‌های اصل نه فاصله زیادی از بدنه خودرودارند و نه به بدنه خودرو چسبیده‌اند. زمانی که کاپوت فابریک خودرو با یک کاپوت غیر فابریک تعویض شود این فاصله تغییر خواهد کرد. در کاپوت‌های تقلبی این فاصله یا بیشتر است و یا کمتر، به این صورت که یا کاملاً به بدنه خودرو چسبیده‌اند و یا به مقدار نامتعارفی از بدنه فاصله‌دارند.
علاوه بر این با تشخیص این خاصیت، می‌توانید تفاوت بین کاپوت تقلبی و اصل را دریابید. دلیل ایجاد این فاصله تفاوت بین اندازه‌ها و قالب‌های کاپوت‌های اصل و تقلبی است.
درب موتور وارداتی :
محصولات وارداتی اصل ازنظر کیفیت و ظاهر با قطعه فابریک ساخته‌شده توسط کارخانه برابری می‌کنند. کاپوت‌ها نیز از این قاعده مستثنا نبوده و کاپوت‌های وارداتی اصل با نمونه‌های مشابه تقلبی که در بازار موجود است کاملاً تفاوت دارند.
تفاوت های کاپوت خودرو اصلی و تقلبی:
درب موتور اصلی از مواد اولیه درجه‌یک و باکیفیت ساخته‌شده است که این امر باعث تضمین مقاومت بالای این قطعه خواهد شد و از خرابی سریع این محصول جلوگیری خواهد نمود. کاپوت‌های اصل وارداتی دارای موم هستند. وجود موم در این نوع کاپوت‌ها توانایی ضربه‌گیری این قطعه را به طرز قابل‌توجهی افزایش می‌دهند. این افزایش ضربه‌گیری ناشی از این موضوع است که موم‌ها همچون یک عایق آب، هوا و صدا عمل کرده و قرار داشتن آنها در کاپوت بسیار حائز اهمیت است. در کاپوت های تقلبی و متفرقه از این موم‌ها استفاده‌نشده است و این کاپوت‌ها به دلیل نداشتن موم، عملکرد خوبی در حافظت از اجزای موتور در برابر ضربه وارده را نداشته و توانایی ضربه‌گیری بسیارکمی دارند و در حقیقت قابل‌مقایسه با کاپوت‌های اصل نیستند.
علاوه بر این کاپوت‌های خودرو اصل از یک ورق آهنی ساخته‌شده‌اند که این ورقه مقاومت بالایی دارد. علاوه بر این در قسمت زیرین ورق آهنی اصلی کاپوت خودرو ورق دیگری جهت ایجاد مقاومت بیشتر قرارگرفته است که این دو ورق به یکدیگر جوش داده‌شده‌اند. همچنین بر روی نقاط جوش داده‌شده موم زده میشود و موم‌ها نقاط جوش داده‌شده را می‌پوشانند. کاربرد دیگری که این موم‌ها دارند این است که از لرزش بین این دو ورقه جلوگیری می‌کنند.
یکی دیگر از مهم‌ترین تفاوت‌های کاپوت‌های خودرو وارداتی اصل و تقلبی در وزن این قطعات است. کاپوت اصلی بر اساس وزنی مشخص ساخته‌شده و وزن آن نه زیاد است و نه کم. اما کاپوت‌های تقلبی موجود در بازار وزنی کمتر از وزن استاندارد دارند. اگر کاپوت با وزنی کمتر از وزن استاندارد تولید شود، مشکلات زیادی را برای خودرو به همراه خواهد داشت و وظایف اصلی کاپوت ازجمله حفاظت از موتور را به‌درستی انجام نخواهد داد. استفاده از ورق‌های نازک‌تر در ساخت کاپوت‌های خودرو باعث میشود تا مقاومت این قطعه کاهش یابد و با کوچک‌ترین ضربه آسیب می‌بینند. این امر به شکلی است که در کاپوت‌های تقلبی، این قطعه حتی با فشار دست نیز فرو می‌رود.
کاپوت‌های تقلبی به دلیل صرفه اقتصادی بیشتر برای تولیدکنندگان این قطعات با وزنی کمتر ساخته می‌شوند. این وزن کمتر هم در هزینه فلز مصرفی به نفع تولیدکننده است و هم در هزینه‌های حمل‌ونقل و واردات.
کاپوت‌های اصلی فاقد رنگ هستند و در اصطلاح به آنها کاپوت خام می‌گویند. اکثر کارخانه‌های خودروسازی کاپوت‌ها را به‌صورت بی‌رنگ به فروش رسانده و این قابلیت رادارند که بعداً بر اساس رنگ بدنه خودرو رنگ بشوند. رنگ‌ها نیز انواع متنوعی چون رنگ‌های روغنی، ساده و… دارند که باید کاملاً با رنگ بدنه خودرو یکسان باشند.
نکته‌ای که بسیار حائز اهمیت است این است که کاپوت خودروها باید دارای آستر باشد. بهترین نوع آستر کاپوت‌ها نیز آستر اصلی و فابریک کارخانه سازنده آن است. آستر ED بهترین نوع آستر موجود برای این منظور است. آستر ED این قابلیت را می‌دهد که رنگ به خوبی بر روی کاپوت بنشیند.
در کاپوت‌های تقلبی از آسترهای استاتیک و انواع دیگر آسترهای بی‌کیفیت موجود در بازار استفاده میشود که این آسترها باعث می‌شوند که رنگ به‌درستی بر روی کاپوت خودرو قرار نگیرد.
نحوه تشخیص آستر اصلی و تقلبی کاپوت خودرو :
رنگ آستر ED که در حقیقت آستر اصل میباشد طوسی است. در حالیکه آسترهای تقلبی عمدتاً سیاه یا سفید هستند.
نصب کاپوت خودرو:
درگذشته نصب کاپوت خودروها امری نسبتاً سخت به‌حساب می‌آمد، اما امروزه این کار به‌سادگی انجام میشود. نصب کاپوت خودرو اغلب به این صورت انجام می‌گیرد که معمولاً بر روی شاسی خودروها لولایی وجود دارد که این لولاها به سمت بالا جابه‌جا شده و به زیر کاپوت وصل می‌شوند و اکثر آنها به‌وسیله چهار پیچ و مهره، در جای خود محکم می‌شوند.
کاپوت خودرو اسپرت:
به‌طورمعمول بر روی خودروها کاپوت‌های فابریک نصب میشود. اما بعضاً برخی افراد بر روی خودروی خود کاپوت‌هایی اسپرت (Custom Hoods) نصب می‌کنند. کاپوت‌های اسپرت خصوصیات منحصربه‌فردی دارند که ازجمله آنها می‌توان به خنک کردن بیشتر فضای موتور اشاره کرد. اسپویلرهای بکار رفته در این کاپوت‌ها در اصل سدهای هوای فوق‌العاده‌ای هستند که علاوه بر خنکی بیشتر فضای موتور، قابلیت آئرودینامیکی خودرو را نیز بیشتر می‌کنند.
علاوه بر این، این کاپوت‌ها به‌نوعی باعث تقویت موتور خودرو شده و قدرت موتور را به مقدار قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. هوای سردتر به‌مراتب چگال تر و دارای اکسیژن بیشتری برای احتراق است که این ویژگی قدرت موتور را افزایش می‌دهد. در این کاپوت‌ها هوای سرد به موتور تزریق‌شده و قدرت موتور را چند برابر می‌کند. جریان مداوم هوای خنک تولیدشده توسط فن خنک‌کننده موجود در این کاپوت‌ها از طریق دریچه‌ها یا لوله‌های قرارگرفته در قسمت زیرین کاپوت باعث کاهش دمای موتور می‌شوند.
علاوه بر این، برای سال‌ها، دریچه‌های طراحی‌شده بر روی کاپوت‌ها مخصوص خودروهای بخصوص یا مسابقه‌ای بودند. اما امروزه با قرارگیری این دریچه‌ها بر روی کاپوت‌های اسپرت و سفارشی می‌توان به مقدار قابل‌توجهی موتور خودرو را خنک‌تر کرد.
علاوه بر این در این کاپوت‌ها از پارچه‌ای نمدی نسوز سه لایه به‌عنوان عایق حرارتی استفاده‌شده است که علاوه بر اینکه از رنگ کاپوت در برابر حرارت محافظت می‌کند، به‌نوعی عایق صدا نیز بوده و صدای موتور را به طرز قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
عموماً در این کاپوت ها از الیاف فیبر کربن استفاده میشود. هدف اصلی استفاده از الیاف فیبر کربن در کاپوت های سفارشی سبکی و مقاومت بالای این الیاف میباشد. علاوه بر این جنبه های ظاهری همچون بافت و طرح منحصر به فرد، درخشندگی بخصوص و موارد دیگری نیز در استفاده از این نوع الیاف مد نظر هستند.
کاپوت‌هایی اسپرت و سفارشی علاوه بر اینکه دارای قابلیت‌های فنی بخصوصی نیز هستند، ویژگی‌های ظاهری خودرو را نیز به میزان قابل‌توجهی ارتقا می‌دهند. به‌طور مثال شرکت خودروسازی پورشه اخیراً این امکان را برای خریداران پورشه مدل 911 فراهم کرده است تا خودروی خود را با طرح اثرانگشت مخصوص مشتری که بر روی کاپوت ماشین حک میشود سفارش دهند. برای این کار از روشی بنام چاپ مستقیم استفاده‌شده است و این قابلیت فعلاً فقط مختص کاپوت‌های پورشه میباشد.
در این روش، کاپوت خودرو از بدنه آن جداشده و اثرانگشت اسکن شده مشتری به‌وسیله یک ربات بخصوص بر روی آن حکاکی میشود. سپس کاپوت خودرو پولیش داده میشود تا به رنگ براق خود برسد. این روش مشابه روش چاپ در پرینترهای جوهرافشان است. پیچیدگی که این کار دارد ناشی از این موضوع است که برای تولید این نوع از کاپوت‌های سفارشی، همزمان از سه تکنولوژی ربات که شامل کنترل ربات، عملکرد حسگرهایی ربات و برنامه‌ریزی آن میشود، دوم تکنولوژی پرینتر و در آخر تکنولوژی چاپ و رنگ‌آمیزی نهایی استفاده میشود.
