خرید و فروش خودرو در شهرهای بزرگ نیازمند انجام مراحل متعدد اداری است که تعویض پلاک و انتقال اسناد و مدارک خودرو از مهمترین آنهاست.
در این میان فروشنده و خریدار خودرو به عنوان طرفین معامله باید برای صحت معامله تمامی مراحل را به درستی طی کنند تا انتقال خودرو بدون هیچ مشکلی انجام شود؛ در غیر اینصورت هر دو دچار مشکلاتی خواهند شد.
نوبت دهی اینترنتی تعویض پلاک
برای دریافت نوبت آنلاین تعویض پلاک خودرو باید به سامانه نوبت دهی اینترنتی مراکز شماره گذاری پلاک خودرو (nobatdehi.epolice.ir) مراجعه کنید.
- ورود به سامانه نوبت دهی اینترنتی مراکز شماره گذاری پلاک
- انتخاب استان، شهر، نوع خدمت و وسیله نقلیه
- مشاهده لیست مراکز تعویض پلاک شهر مورد نظر
- انتخاب مرکز مورد نظر و انتخاب روز و ساعت مراجعه
مدارک لازم برای تعویض پلاک
مدارکی که فروشنده خودرو باید به همراه داشته باشد:
- اصل کارت ماشین
- اصل سند خودرو
- اصل سند مالکیت خودرو ( برگ سبز)
- اصل شناسنامه و کارت ملی صاحب خودرو (یا وکیل قانونی)
- برگه تسویه حساب خلافی و عوارض خودرو
- اصل بیمهنامههای خودرو ( ثالث و بدنه)
- اصل آخرین کارت معاینه فنی خودرو
- ارائه برگههای پرداخت بهای انتقال پلاک
مدارکی که خریدار خودرو باید به همراه داشته باشد:
- اصل شناسنامه و کارت ملی
- اصل و کپی مدارک احراز محل سکونت (اجارهنامه، سند منزل و …)
- حضور خریدار یا نماینده قانونی
آدرس مراکز تعویض پلاک
مراجعه به مراکز تعویض پلاک خودرو به عنوان آخرین مرحله نقل و انتقال خرید و فروش خودرو کارکرده یکی از مهمترین اقداماتی است که در معامله خودرو باید انجام شود. از این رو تعویض پلاک، پلاک سرقتی و پلاک مفقودی باید در مراکز تعویض پلاک ماشین انجام شود. مراکز تعویض پلاک در تهران شامل 10 مرکز در سطح شهر است.
مراحل تعویض پلاک خودرو
فروشنده و خریدار ماشین قبل از ثبت سند قطعی، در یکی از مراکز تعویض پلاک حضور پیدا کنند و ضمن ارائه مدارک، مراحل زیر را برای تعویض پلاک خودرو مورد نظر طی کند.
- مراجعه به سایت راهور و دریافت نوبت
- ورود به مراکز، دریافت قبض ورودی پارکینگ
- تحویل مدارک به باجه مشخص شده در برگه نوبتدهی
- اخذ فرم بازدید فنی خودرو از دفتر تعیینشده
- بازدید فنی خودرو توسط کارشناسان مرکز (تأیید اصالت خودرو)
- ارائه گواهی عدم خلافی در صورت داشتن تخلف
- پرداخت وجه پلاک برابر تعرفه و واریز به حساب خزانه نزد بانک ملی
- مراجعه به دفتر مربوطه جهت دریافت تأییدیه نقل و انتقال و سند مالکیت خودرو
- مراجعه به محل مربوطه جهت فک پلاک خودرو
- تحویل پلاک قدیم و اخذ پلاک جدید
- مراجعه به محل نصب جهت نصب پلاک جدید
- مراجعه به در خروج با ارائه قبض ورود به پارکینگ و خروج از مرکز تعویض پلاک
در صورتی که فروشنده یا خریدار به هر دلیلی نتوانند با هم در مرکز تعویض پلاک حضور داشته باشند، با مراجعه به دفترخانه و تنظیم وکالت نامه جهت تعویض پلاک میتوانند به صورت وکالتی اقدام به تعویض کنند.
در این شرایط همچنین میتوان به تنظیم وکالتنامه فروش نیز اقدام کرد که در این صورت دیگر نیازی به حضور فروشنده در دفتر خانه نیست. البته باید در نظر داشته باشید که هزینه تنظیم این نوع وکالت بسیار بیشتر از وکالت تعویض پلاک است؛ بنابریان پیشنهاد میشود فقط وکالت نامه تعویض پلاک را تنظیم کنید.
نکته: جهت جلوگیری از هرگونه سواستفاده بهتر است فروشنده مهلت تعویض پلاک را در وکالتنامه درج کند؛ همچنین توصیه میشود حتیالامکان از فروش وکالتی و اعطای وکالت بلاعزل به خریدار خودداری کنید.
مراحل انتقال سند خودرو
بعد از تعویض پلاک ماشین، خریدار و فروشنده به عنوان طرفین معامله به دفترخانه (محضر) مراجعه و اقدام به تنظیم سند قطعی میکنند.
- برگ سبز جدید (شناسنامه خودرو)
- تاییدیه انتقال خودرو صادر شده از مرکز تعویض خودرو
- اصل مدارک شناسایی طرفین
- بیمه نامه شخص ثالث
- کارت سوخت خودرو
- اسناد مالکیت خودرو ( برگ کمپانی یا بنچاق قبلی و برگ گمرک )
- برگ مفاصا حساب پرداختی عوارض سالانه شهرداری صادره از دفاتر خدمات الکترونیک شهر یا شهرداری
نکته: دفاتر اسناد رسمی تکلیفی بابت اخذ عدم خلافی و مالیات ندارند، بنابراین توصیه میشود خریدار این موارد را از فروشنده درخواست کند؛ در واقع فروشنده موظف است برگ عدم خلافی و برگه تسویه مالیات خودرو مورد نظر را دریافت و به خریدار خودرو تحویل دهد.
هزینه انتقال سند خودرو
هزینه انتقال خودرو در تمامی دفاتر اسناد رسمی کشور یکسان است و براساس جداول مالیات نقل و انتقال تعیین میشود.
- هزینه حقالثبت و مالیات نقل و انتقال (به حساب دولت)
- هزینه حقالتحریر(به حساب دفترخانه)
هزینههای نقل و انتقال سند برای هر خودرو بسته به مدل و سال متفاوت است.
عموما هزینههای مربوط به دولت را فروشنده پرداخت میکند و هزینه دفترخانه، بین فروشنده و خریدار تقسیم میشود؛ البته در صورت توافق بین طرفین هنگام عقد قرارداد، پرداختها طبق توافق انجام میشود.
اهمیت برگ سبز برای تعویض پلاک
«قبول برگ سبز ناجا» به عنوان سند رسمی خودرو توسط سازمان اسناد کشور، تکذیب شد.
گفته شده انتشار این خبر اشتباه از سوی رسانهها بوده است. دفاتر اسناد رسمی، برای ثبت محضری سند خودرو باید تاییدیه تعویض پلاک را از معاملهکنندگان خودرو دریافت میکردند.
براساس بخشنامه سازمان اسناد در تاریخ ۳۱ شهریورماه۱۴۰۰، ارائه برگه سبز ناجا برای احراز دارنده خودرو کافی است و دفاتر اسناد رسمی، دیگر نباید ارائه تاییدیه تعویض پلاک را ضروری بدانند.
این بخشنامه به مفهوم قبول برگ سبز ناجا بهجای ثبت محضری سند خودرو نیست.
طبق قوانین رسمی کشور، افرادی که پس از فروش خودرو کارکرده و یا صفر، قصد تعویض پلاک آن را به خریدار دارند؛ باید مراحل را به درستی طی کنند تا نقل و انتقال ماشین، بدون کمترین مشکل حقوقی انجام پذیرد.
جدیدترین اخبار تعویض پلاک خودرو
الزام مراحل نقل و انتقال مالکیت خودرو به صورت آنلاین
مجلس برای سال ۱۴۰۲ تصویب کرد:
- فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران باید از ابتدای سال ۱۴۰۲، سامانه تعویض پلاک انواع خودرو و موتورسیکلت را راهاندازی کند.
- تمامی مراحل نقل و انتقال مالکیت خودرو در این سامانه باید به صورت آنلاین انجام شود.
- مراجعه حضوری افراد تنها برای احراز هویت فرد، اصالت خودرو و فک و نصب پلاک خواهد بود.
بازه فعال بودن پلاک بعد از فروش خودرو
سرهنگ علی محمدی، رئیس مرکز شمارهگذاری و تعویض پلاک پلیس راهور فراجا، درباره زمان فعال بودن پلاک، بعد از فروش خودرو گفت:
- بعد از فک پلاک خودرو در مراکز تعویض پلاک، بلافاصله پلاک برای فروشنده ماشین غیر فعال میشود.
- لاشه پلاک در انبار این مراکز تا یک سال نگهداری خواهد شد.
- در صورت فروش وکالتی خودرو، پلاک به نام فروشنده باقی خواهد ماند.
افزایش ساعت کار مراکز تعویض پلاک
سردار حسین رمضانی، معاون اجرایی پلیس راهنمایی و رانندگی فراجا درباره تغییر ساعت کاری مراکز تعویض پلاک گفت:
- از دوشنبه، ۱۵ اسفند ۱۴۰۱، ساعت کاری مراکز تعویض پلاک، ۲ ساعت افزایش مییابد.
- این مراکز از تاریخ اعلام شده، تا ساعت ۱۴ فعال خواهند بود.
تعویض پلاک مشروط به پرداخت عوارض
فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران و شرکتهای بیمه باید برای حمایت از الکترونیکی کردن عوارض آزادراهها، مفاصاحساب بدهیهای ناشی از عوارض آزادراهی را از متقاضیان تعویض پلاک خودرو و خدمات بیمه شخص ثالث اخذ کنند.
منابع حاصل از این راه، برای استهلاک اصل و سود سرمایهگذاری صورتگرفته در محور جادهای که تردد در آن انجام شده، صرف میشود.
سهم دولت از شماره گذاری و نقل و انتقال خودرو ۱۴۰۲
بر اساس لایحه پیشنهادی دولت برای سال ۱۴۰۲، سهم دولت برای نقل و انتقال و همچنین شمارهگذاری خودرو نسبت به سال ۱۴۰۱، به ترتیب ۷۷ و ۸۰ درصد افزایش یافته است.
- سهم دولت برای نقل و انتقال خودروها، ۱۳۰ هزار و ۵۷۶ میلیارد و ۲۹۹ میلیون ریال خواهد بود.
- سهم دولت برای شمارهگذاری خودروها، ۱۱۰ میلیارد هزار و ۶۶۶ میلیارد و ۵۲۳ میلیون ریال خواهد بود.
- درآمد حاصل از اخذ عوارض شمارهگذاری خودروهای وارداتی که برای نخستین بار شمارهگذاری میشوند، متناسب با میزان آلودگی و ارزش گمرکی آنها، ۵۰۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
اجرای طرح پلاک سوم از ۲۲ بهمن
طرح پلاک سوم ۱۷ سال بعد از تصویب، از ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ اجرایی خواهد شد.
برابر ماده ۱۳ آییننامه راهور مصوب ۱۳۸۴ باید همراه با دو پلاکی که برای نصب روی سپر جلو و عقب خودرو صادر میشود، پلاک سوم وسیله نقلیه نیز به شکل برچسب از سوی راهنمایی و رانندگی صادر و روی شیشه جلو یا عقب ماشین نصب شود.
با هر بار تمدید اعتبار پلاک، نقل و انتقال مالکیت و تعویض قطعات اصلی و رنگ وسیله نقلیه، پلاک سوم با اطلاعات جدید تولید و جایگزین پلاک سوم قبلی میشود. پلاک سوم باید در قالب دو چیپ روی پلاک و زیر شیشه جلو و زیر آینه نصب شود. اطلاعات VIN و سایر مواردی که نیاز است، در یک حجم مشخص (۳۰ تا ۹۰ کیلوبایت) در این چیپ گنجانده میشود.
از ۲۲ بهمن و بعد از اجرای طرح پلاک سوم، دیگر پلاک روی خودروها تغییر نمیکند و پلاک فیزیکی که روی خودرو نصب شده، در هنگام خرید و فروش و نقل و انتقال با خود خودرو جا به جا و منتقل میشود.
الزام اخذ مفاصاحساب آزادراهی برای تعویض پلاک
نمایندگان مجلس شورای اسلامی تصویب کردند:
نیروی انتظامی و شرکتهای بیمه، باید در سال ۱۴۰۲، مفاصاحساب بدهیهای عوارض آزادراهی را از متقاضیان تعویض پلاک و خدمات بیمه شخص ثالث اخذ کنند.
افزایش درآمد دولت از نقل و انتقال خودرو
- آمار حاکی از آن است که میزان درآمد دولت از محل نقل و انتقال خودرو در ۸ ماهه سال جاری نسبت به کل سال گذشته ۲۰۹ درصد افزایش داشته است.
- طبق آمار و ارقام، درآمد دولت از محل شمارهگذاری خودرو در همین مدت ۱۰۷ درصد بیشتر شده است.
چه خودروهایی پلاک نمیشوند؟
رئیس مرکز شمارهگذاری پلیس راهور ناجا مشخصات خودروهایی را که پلاک نخواهند شد، اعلام کرد:
- خودروهای بدون اصالت (خودروهایی که شاسی، اتاق یا موتور خودرو به طور غیرقانونی تعویض شده باشد.)
- خودروهایی که در سانحه یا تصادف سنگین آسیبی بالای ۶۰ درصد دیدهاند.
- خودروهای دو تکه
- خودروهای ناایمن و خودروهایی که ویژگی فنی آنها مشکل دارد.
- خودروهای توقیفی
- خودروهای متعلق به افراد ممنوعالمعامله
شماره گذاری تاکسی سورن پلاس
محمد شفیعینژاد، معاون بازاریابی و فروش گروه صنعتی ایرانخودرو، درباره تعهد نوسازی ۹ هزار دستگاه تاکسیهای درونشهری گفت:
- سورن پلاس دوگانهسوز برای ناوگان تاکسیرانی کشور تولید میشود.
- به دلیل طولانی شدن فرآیند اخذ مجوزهای لازم از نهادهای مربوطه، نوسازی تاکسیهای فرسوده با تاخیر مواجه شده است.
- فرآیند دریافت مجوز شمارهگذاری این خودروها در حال انجام است.
- به زودی سورن پلاس دوگانهسوز برای کاربرهای شخصی نیز تولید میشود.
شرط شماره گذاری وسایل نقلیه برقی
سرهنگ علی محمدی، رییس مرکز شماره گذاری و تعویض پلاک پلیس راهنمایی و رانندگی گفت:
- شمارهگذاری وسایل نقلیه تابع قوانین و مقررات و تاییدیههای وزارت صمت است.
- اگر خودروها و موتورسیکلتهای برقی تاییدیههای لازم را داشته باشند، توسط پلیس شمارهگذاری میشوند.
- در شمارهگذاری این وسایل، تاییدیه حافظت محیط زیست و ایمنی و مقاوت آنها مهم است.
- وسایل نقلیه باید پیش از شمارهگذاری استانداردهای ۸۵ گانه را داشته باشند.
شماره گذاری خودروهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱
سردار هادیانفر، رئیس پلیس راهور ناجا گفت:
- بیش از ۷۰ هزار پلاک در انبار ایران خودرو و بیش از ۶۰ هزار پلاک در انبار سایپا وجود دارد.
- خودرویی که در سال ۱۴۰۰ تولید شده باید با همان پلاک ۱۴۰۰ شمارهگذاری شود.
- نمیتوان خودرویی که یک سال در فضای کارخانه مانده را با پلاک ۱۴۰۱ شمارهگذاری کرد.
- هیچ محدودیتی در تحویل پلاک وجود ندارد.
هزینه ساخت و نصب پلاک خودرو صفر
بنابر اعلام پلیس راهنمایی و رانندگی:
- از اول اردیبهشت، هزینه ساخت و نصب پلاک هم در فاکتورها ذکر میشود.
- این هزینه ۱۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان است و مشتریان باید آن را قبل از موعد تحویل خودرو پرداخت کنند.
ثابت بودن هزینه تعویض پلاک برای خودروها
طبق گفتههای رئیس مرکز شمارهگذاری پلیس راهور، در حال حاضر هزینه نقل و انتقال، صدور کارت سند و تعویض پلاک در مجموع برای تمامی خودروها ۳۷۳ هزار و ۵۰۰ تومان است و در این زمینه یکسان سازی صورت گرفته است.
شرایط شماره گذاری خودروهای ۱۴۰۱
شروط پلیس راهور برای شماره گذاری خودروهای مدل ۱۴۰۱ به شرح زیر است:
- شماره گذاری وسایل نقلیه تولید داخلی مدل ۱۴۰۱ تنها با درج حرف N در کاراکتر دهم از سمت چپ شماره شناسایی VIN در حک مشخصات و پلاک، مطابقت مدل با حک شماره شاسی و درج مدل ۱۴۰۱ در سند فروش خودرو توسط سازنده ممکن است.
- شماره گذاری وسیله نقلیه داخلی با مدل ۱۴۰۱ از تاریخ ۱۵ اسفند ماه ۱۴۰۱ با رعایت ضوابط انجام میشود.
لایحه سهولت در نقل و انتقال خودرو
- قوانین رسیدگی به تخلفات رانندگی مبنی بر تعیین تکلیف نقل و انتقال وسایل نقلیه اصلاح خواهد شد.
- طبق این لایحه، هزینههای اضافی نقل و انتقال خودرو کاهش پیدا میکند.
- همچنین متعاملین وسایل نقلیه موتوری یا نمایندگان قانونی آنها میتوانند برای نقل و انتقال به مراکزی مراجعه کنند که توسط نیرو انتظامی مشخص شده و درخواست خود را در سامانه ثبت کنند.
- پلیس راهور وظیفه بررسی اصالت وسیله نقلیه و پرداخت جریمهها را به عهده خواهد گرفت.
- افراد تنها موظف به پرداخت هرینه واگذاری یا تعویض پلاک هستند و دریافت هرگونه وجه اضافی غیرقانونی است.
- مراجع قضایی و ادارات اسناد رسمی موظف به ارائه یک نسخه از احکام قطعی ناظر به سلب یا انتقال مالکیت، حجر و ورشکستگی اشخاص و دستورهای مربوط به توقیف خودرو به راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی خواهند بود.
- نقل و انتقال وسایل نقلیه عمومی جادهای به صورت برخط به اطلاع سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای خواهد رسید.
- ثبت سند توسط دفاتر رسمی و تعویض پلاک توسط نیرو انتظامی تنها با اقدام به تسویه عوارض صورت میگیرد.
صدور پلاک ویژه خودرو معلولین
محسن ایروانی، سرپرست دفتر امور توانمند سازی معلولین سازمان بهزیستی کشور:
- تنها داشتن گواهینامه و خودرو به نام خود برای صدور پلاک کافی است.
- در این زمینه پشت نوبتی نداریم.
- صدور این پلاک ربطی به بودجه ندارد و کافی است فرد خودرو بخرد.
- صدور پلاک برای معلولین محدودیتی ندارد.
- این پلاک به معلولیتهای متوسط، شدید و خیلی شدید تعلق میگیرد.
تعویض پلاک در ۱۴۰۱
طبق موافقت نمایندگان مجلس شورای اسلامی:
- نیروی انتظامی از ابتدای ۱۴۰۱ سامانهای برای تعویض پلاک انواع خودرو و موتورسیکلت ایجاد میکند.
- مراحل این سامانه به صورت آنلاین است.
- تعویض پلاک تنها از طریق موسسات مجاز و صاحب صلاحیت غیردولتی تعویض میشود.
- هزینه پس از دریافت به ردیف درآمدی این قانون نزد خزانهداری کل واریز میشود.
- مالیات نقل و انتقال خودرو و موتورسیکلت به ترتیب توسط سازمان امور مالیاتی کشور دریافت و به حساب مربوطه نزد خزانه داری کل کشور واریز میشود.
شرایط انتقال پلاک به ورثه
شرایط انتقال پلاک خودرو فردی که فوت شده به ورثه، از زبان معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور ناجا:
- اتمام امور انحصار وراثت به صورت قانونی
- مراجعه به پلیس راهور با مدارک مربوط
- ارجای مدارک مربوط به انحصار وراثت به مراکز تعویض پلاک
- ثبت پلاک به نام ورثه
*این اقدامات باید در کمتر از یک سال از زمان فوت صاحب خودرو انجام شود.
تحویل خودرو بدون پلاک جرم است
سرهنگ داوود قاسمیان، معاوت ترافیکی پلیس راهور:
- هیچ خودرویی نباید بدون پلاک کارخانه یا مرکز تعویض پلاک را ترک کند.
- این قانون برای اجرای صحیح دستورالعمل شمارهگذاری اجرا میشود.
- ارسال خودروی بدون پلاک به شهرستانها مصداق قاچاق و احتکار است.
هزینه تولید، فک و نصب پلاک خودرو (۱۴۰۱)
هزینه تولید، فک و نصب پلاک خودرو سال ۱۴۰۱ مشخص شد.
- هزینه تعویض پلاک خودرو = ۱۵۰ هزار تومان
- عوارض دولتی تعویض پلاک خودرو = ۱۰۰ هزار تومان
هزینه تولید، فک و نصب پلاک موتورسیکلت (۱۴۰۱)
- هزینه تعویض پلاک موتورسیکلت = ۳۰ هزار تومان
- عوارض دولتی تعویض پلاک موتور سیکلت = ۲۰ هزار تومان
* وصول هزینهها به طور مستقیم توسط کارگزار یا پیمانکار صورت میگیرد.
تعویض پلاک در بودجه (۱۴۰۱)
با مشخص شدن دخل و خرج دولت در سال ۱۴۰۱ پیش بینی میشود دولت با عمل به بندهای لایحه بودجه ۱۴۰۱، مبلغ هزار میلیارد تومان از محل تعویض پلاک خودرو درآمد کسب کند.
گرچه نیروی انتظامی، مسئول تحقق این پیشبینی خواهد بود.
گفته شده است که سامانه تعویض پلاک باید به نحوی عمل کند که همه مراحل به شرح زیر انجام شود:
- تعویض پلاک توسط موسسات مجاز غیر دولتی
- اخذ مالیات هنگام نقل و انتقال خودرو
- واریز مستقیم مالیات اخذ شده به خزانهداری کل کشور
دولت در این لایحه که باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد، تاکید کرده که هزینههای درج شده بابت شمارهگذاری و تعویض پلاک وسایل نقلیه منحصر به موارد فوق بوده و اخذ هرگونه وجه دیگر تحت هر عنوان ممنوع است.