در کشور ما ایران ، حدود ۴۰ سال پیش الیاف مخمل معرفی و مورد استفاده قرار گرفت که البته فقط در زمینه تولید پارچه های مخصوص پرده و رومبلی و همچنین چاپ مخمل روی پارچه های پوشاک استفاده می شد ولی هم اکنون که مخملپاشی به وسیله پودر مخمل و دستگاه مخمل انجام می گیرد روی تمامی سطوح انجام می گیرد.
مخملپاشی یا فلوک چیست ؟
از آن جهت به این صنعت مخملپاشی گفته می شود که میتوان براحتی با پایدن پودر مخمل توسط دستگاه مخمل پاش ، یک لایه مخملی ایجاد کرد که کاملا شبیه پارچه مخمل می باشد . و نتیجه کار جوری است که به نظر میرسد پارچه مخمل روی کار چسبانده شده است.بدلیل شباهت بسیار نتیجه کار و نیز هزینه کمتر ، بسیاری از پارچه های مخمل موجود در بازار نیز به همین روش و توسط مخمل پاش ساخته میشود. اما این روش فواید زیادی نسبت به استفاده از خود پارچه دارد .
مزیت های مخمل پاشی
- در اشکالی که کاملا صاف نیستند پارچه مخمل برای زاویه دار شدن چروک شده و به صورت صاف روی سطح قرار نمیگیرد و نصب آن با مشکل روبرو خواهد شد که در روش مخملپاشی به وسیله دستگاه مخملپاش با چنین موردی مواجه نخواهیم شد و پودر مخمل عینا شبیه رنگ عمل کرده و مخمل پاشی شده و به تمام زوایا و منافذ نفوذ میکند.
- برش پارچه طبق الگوی دقیق مشکلات خودش را به همراه دارد اما در روش مخمل پاشی نیز نیازی به چنین کاری نبوده ، هم در زمان و هم در هزینه مصرفی تولید صرفه جویی میشود .
- از مزایای مهم این صنعت قابلیت ایجاد طرح مخملی بوسیله شابلون یا حتی طراحی توسط دست میباشد زیرا پودرمخمل در جایی قرار میگیرد که چسب خورده باشد و اگر چسب زیر کار با شابلون زده شود همان طرح در نهایت ایجاد میگردد و کار تمیز و مرتبی را به شما ارائه می دهد.
- از مزایای مهم دیگر مخمل پاشی امکان استفاده از پودر مخمل در اندازه و ارتفاع های مختلف است . زیرا پودر مخمل که پرزهای برش خورده الیاف هستند در اندازه های سفارشی از ۰٫۵ میلیمتر تا ۱۰ میلیمتر تولید میشوند و بنابراین برای انواع سلیقه های و کاربردها قابل استفاده اند.
روش کار مخملپاشی
روش کار مخمل پاشی اینگونه است که پودر مخمل درون مخزن دستگاه مخمل پاش ( که در سر دسته پاشش نصب است ) ریخته شده و با اعمال ولتاژ زیاد از طرف دستگاه مخمل پاش، الکتریسیته ساکن به پودر مخمل القا می شود و باعث پرتاب الیاف پودر به بیرون ظرف ( بدون نیاز به فشار باد ) می شود. نکته مهم تر اینکه بدلیل بار الکتریکی در پودر مخمل این الیاف بصورت ایستاده در چسب فرورفته و پوشش برجسته و یکنواختی را ایجاد می نماید که کاملا شبیه پارچه مخمل می باشد.
پودر مخمل از الیاف برش خرده با اندازه های مشخص ساخته شده اند مثلا پودر با اندازه یک میلیمتر در بازار ایران بیشتر از انواع دیگر استفاده می شود ولی انواع دیگر با سایز های کوچکتر و بزرگتر هم وجود دارد و همگی قابل استفاده در دستگاه مخمل پاش هستند.
چسب
برای مخملپاشی علاوه بر پودر به چسب هم نیاز است . نوع چسب بسته به جنسی است که پودر روی آن پاشیده می شود مثلا برای چوب می توان از چسب چوب استفاده کرد و برای پارچه از چسب پلاستیزول یا هوا خشک یا انواع دیگر که مخصوص پارچه باشند استفاده می شوند .
نوع چسب و چگونگی چسب زنی بیشترین سهم را در کیفیت کار دارد اگر چسب ضد آب باشد نتیجه کار ضد آب خواهد بود و اگر استحکام کافی داشته و پایه پودر را در خود بخوبی نگه دارد کار باماندگاری بالا بدست می اید. .
اینکه چسب با چه روشی روی کار زده شود بسته به شرایط و شکل کار دارد و مهم این است که یک لایه با ضخامت مناسب ( حداقل ۰/۱ میلیمتر ) و غلظت مناسب روی کار قرار گیرد تا پایه پودر را بخوبی محکم کند .
