سیلندر خودرو قسمتی از موتور خودرو است که در هسته مرکزی آن قرار دارد.با انفجار سوخت در این مکان نیروی محرکه اتومبیل تامین میشود (محفظه روغن موتور زیر بدنه موتور قرار دارد). این قطعه، همانند استوانه توخالی میباشد که در بدنه بلوکه ساخته شده است ،یکی از عواملی که در بهبود عملکرد سیلندرها موثر میباشد، صیقلی بودن سطح داخلی سیلندر است. دیواره های این قطعه معمولا از آلومینیوم و چدن است که با وجود تماس با پیستون و اصطکاک میان آنها لازم است، صیقل زده شود.
انواع سیلندرخودرو
- سیلندر با بوش جدانشدنی (خشک) : این قطعه از طریق ریخته گری ساخته میشود. در داخل آن ها با دقت بالا، تراشکاری و سپس از روش آبکاری استفاده میشود، داخل این قطعه از اندازه حقیقی ریخته گری شده، کوچکتر میباشد. در این نوع ، بلوکه سیلندر را آبکاری و ماشینکاری میکنند، که به این نوع ، سیلندر با بوش جدا نشدنی و یا خشک میگویند.
علت نامگذاری سیلندر خشک، دیواره سیلندر خودرو میباشد، که با توجه به ضخامت مشخص دیواره این قطعه به طور مستقیم با آب خنکاری نمی شود. هنگامی که این سیلندرها را تعمیر میکنند، تراشیده میشود و قطر آنها زیاد میشود و باید پیستونهای بزرگتر و هم اندازه قطر سیلندر خودرو تهیه کرد.
- سیلندر با بوش جداشدنی (تر) : امروزه با پیشرفت تکنولوژی در ساخت موتورهای پیشرفته از بوشهایی استفاده میکنند که قابل جدا شدن هستند و ضخامت این بوشها دو تا سه میلی متر میباشد.
این بوشها با آبکاری مستقیم تماس دارند. در این روش به هنگام تعمیر، دیگر نیاز به تعویض پیستون نخواهد بود، این در حالیست که در تعمیر آن حتما باید پیستون تعویض گردد. با توجه به مقاوم بودن بوشهای تر در برابر نیروی سایشی، به روش خاصی ساخته میشوند، و از واشر نازک غیر فلزی برای جلوگیری از نفوذ آب خنکاری شده به محفظه کارتل استفاده میشود.
ساختار سیلندر خودرو
سیلندرها از استوانههای توخالی هستند که محل بالا و پایین رفتن پیستون میباشند. لیکن چگونگی و کیفیت سطح داخلی آنها که در تماس با پیستون است بسیار مهم است.
دیوارههای چدنی یا آلومینیمی به منظور فراهم آوردن یک سطح صاف برای حرکت پیستونها باید صیقل زده شود. صیقلی بودن سطح داخلی آن به خاطر کم کردن اصطکاک میان پیستون و جداره سیلندر است.البته بدیهی است که اصطکاک باعث تولید حرارت اضافی و هدر رفتن انرژی میشود که میبایست تا حد امکان از آن جلوگیری کرد.
اجزای تشکیل دهنده
یکی از قطعات خودرو است که در موتور قرار دارد و بسیار مهم و کاربردی میباشد. سیلندرها با پیستون هم اندازه هستند و قطر هر دو یکی است، و پیستون نیز در این قطعه حرکت میکند. در برخی از مواقع جنس آنها از چدن خاکستری یا آلیاژی از چدن میسازند. موادی که برای ساختن آلیاژ به کار میروند، شامل: نیکل، کرم، مس، مولیبدن، وانادیم و تیتان میباشد.
پیستون : پیستون یکی از قطعات مهم موتور و سیلندر خودرو محسوب میشود و چهار وظیفه اصلی بر عهده آن میباشد. برخی از افراد تصور میکنند که پیستونی که به حالت استوانه ای شکل است از ایده آل برخوردار است، در واقع اینگونه نیست و پیستون اصلی به شکل دایره و یا کمی مایل به بیضی شکل است هنگامی که در مقابل گرما و حرارت قرار میگیرند، به شکل دایره ای میشوند.عملکرد پیستون برای موتور مهم است، به همین دلیل برای سهولت حرکت پیستون باید لقی بین پیستون وسیلندر برطرف شود و مابین آن ها روغنکاری گردد تا فاصله برطرف بشود.
سرسیلندر : یکی از قطعات خودرو میباشد که محل قرارگیری آن در موتور خودرو است و به همراه پیچ و مهره به موتور متصل شده است. جنس آن از چدن میباشد و در برخی از موتور خودروها نیز از چدن استفاده میکنند. این فلز در برابر چدن ویژگیهای مثبتی دیگری نیز دارد، مانند، ضریب انبساطی حرارتی بالا که یکی دیگر از ویژگیهای فلز آلومینیوم است.
واشر سرسیلندر :این قطعه برای آب بندی، گازبندی و روغن بندی کردن محفظه احتراق و مجاری آب و روغن بین سرسیلندر و سیلندر خودرو قرار میدهند، زیرا هر قدر سرسیلندر و بلوک سیلندر صافکاری شوند، باز هم قدرت آب بندی و روغنکاری را ندارند. یکی از ویژگیهای واشر سرسیلندر ، داشتن ضریب انتقال حرارت و قابلیت تراکم پذیری است.
جنس آن باید به این صورت باشد که میزان حرارت دریافتی را در خود نگه ندارد و به بیرون بفرستد، به همین دلیل جنس آن از مس و فولاد و همچنین آزیست میباشد.
علل سوختن واشر سرسیلندر خودرو
- زمانی که موتور بیش از اندازه حرارت تولید میکند.
- خالی بودن رادیاتور از آب، در هنگام روشن بودن موتور
- هنگامی که موتور گرم است، ضربه ای به آن وارد شود.
- خیلی سفت و یا شل بستن پیچهای سر سیلندر
انواع آرایش قرارگیری سیلندر خودرو
آرایش خطی با زاویه :دلیل طراحی این زاویه این است که از قابلیت دور گیری بسیار بالای موتورهای مورب ( خورجینی ) استفاده شود. این موتورها در عین کوچکی و کم حجمی قابلیت دور گیری سریعی داشته و نیز دارای گشتاور سرعتی میباشند (منظور اینکه شتاب دهی خودرو را در دورهایی پایین نیز به راحتی میسر نمایند)
آرایش خورجینی V شکل : این موتورها در مواردی استفاده میگردند که مهندسان نیاز به موتورهای سرعتی دارند. چرا که موتورهای خورجینی دارای سرعت بسیار مناسبی بوده و عملا به این موتورها، موتورهای سرعتی میگویند.
آرایش جناغی خطی VR : این کلمه نشان دهنده کمپانی عظیم فولکس واگن میباشد . این خودرو ساز در ساخت خودروهای بسیار کوچک که دارای موتورهایی با قابلیت تقویت بی نهایت معروف است و توانسته طراحی قدیمی موتورهای V شکل را از حالت عادی و سنتی خویش خارج نموده و تبدیل به سیستم VR نماید.
آرایش جناغی دو ردیفه یا W : این موتور از ترکیب دو موتور VR8 به یکدیگر بوجود آمده است ، بنابراین در اصطلاح فنی و تخصصی به این موتورها WR گفته میشود ( البته این نام کاملا تخصصی بوده و اصطلاح رایج آن همان موتورهای W است) این موتورها به نسبت ابعاد و حجم خود دارای قدرت و سرعتی بسیار بالا میباشند.
آرایش تخت، موتور تخت : موتور تخت ( Flat Engine) و یا به اصطلاح موتور بوکسوری (Boxer Engine) ، نوعی موتور احتراق داخلی است که پیستونهای آن در امتداد صفحه افق جابجا میشوند قطعه استفاده شده در این آرایش در دو طرف میل لنگ قرار دارند و هر یک از پیستونها توسط یک پین میل لنگ کنترل میشوند.
موتور تخت ارتفاع کمتری نسبت به سایر موتورها از جمله موتور خطی دارد، که باعث پایین آمدن مرکز ثقل خودرو و در نتیجه پایداری بهتر خودرو میشود.
آرایش رادیال یا ستاره ای : این نوع از نحوه قرارگیری سیلندر تنها برای موتورهای هوایی (موتورهایی که تنها بر روی انواع هواپیماها نصب میشوند) بوده و موتورهایی هستند که باید توسط هوا خنک کاری بشوند.
آرایش موتورهای وانکل یا دوار : موتور دورانی وانکل یا موتور دوار که بهخاطر مخترع آن فلیکس وانکل موتور وانکل نامیده میشود، نوعی موتور درونسوز است که به جای حرکت رفت و برگشتی پیستونها، از یک طراحی دوار با دایرهای که خارج از مرکز خویش حرکت دوار یا همان حرکت چرخشی دارد برای تبدیل انرژی شیمیایی سوخت به انرژی جنبشی چرخشی استفاده میکند.
اجزای اصلی این موتور عبارتند از: روتور، محفظه روتور، محور خروجی، شمع جرقه زنی و قطعات آب بندی
علل سوختن سیلندر خودرو
- چک نکردن آب رادیات
- چک نکردن سلامت واتر پمپ
- خرابی مجاری و رسوب گیری های بسیار شدید
- سوراخی و یا تراشیدگی شدید در آن
- خنک نشدن به وسیله روغن ( که در این مورد یا پمپ روغن خراب است و یا روغن بسیار کم است )